ABD Başkanı Donald Trump‘ın Avrupa Birliği’ne (AB) tarifeleri artırması ve 350 milyar dolarlık enerji alımı çağrısında bulunması, uzmanlarca enerjinin siyasi bir araca dönüşmesi şeklinde yorumlanıyor.
ABD’de iktidara geldiği ilk döneminde küresel ticarette Çin ile tarife savaşları başlatan Trump, iktidarının ikinci döneminde AB’yi de hedef tahtasına koydu.
Tarife savaşlarının ikinci sezonuna hızlı başlayan ve ABD için “büyük gün” olarak gördüğü 2 Nisan’da karşılıklı tarifeleri duyuran Trump, konuya dair kararnameye de imza attı.
Trump, son olarak sosyal medyadan yaptığı açıklamada Çin’e yönelik tarifeleri yüzde 125’e çıkardığını, diğer ülkelere yüzde 10 tarife uygulanacağını ve bu ülkelere 2 Nisan’da getirilen tarifeleri 90 günlüğüne askıya aldığını paylaştı.
Avrupa liderleri, söz konusu tarifelere yaptıkları açıklamalarla tepki gösterirken, Trump, AB’nin tarifelerden kurtulmak istemesi durumunda ABD’den 350 milyar dolarlık enerji ithal etmesi gerektiğini açıkladı.
Rusya-Ukrayna Savaşı’yla birlikte özellikle doğalgaz tedarikinde darboğaza giren ve sıvılaştırılmış doğalgaza (LNG) yönelen AB, son 3 yılda ABD’nin en büyük LNG müşterisi haline geldi.
AA muhabirinin veri analitik şirketi Kpler, Enerji Ekonomisi ve Finansal Analiz Enstitüsü (IEEFA) raporlarından derlediği verilere göre Avrupa 2021’de 105, 2022 ve 2023’te 167 ve 2024’te 135 milyar metreküp LNG ithalatı yaptı.
ABD LNG’si söz konusu ithalatın 2021’de yüzde 28’ini, 2022’de yüzde 43’ünü, 2023 ve geçen yıl yüzde 46’sını oluşturdu.
“Trump’ın AB’ye çıkardığı enerji faturası gerçekçi değil”
Erste Investment Petrol ve Gaz Analisti Tamas Pletser yaptığı değerlendirmede Trump’ın önerisine ilişkin “Bunu kesinlikle bir pazarlık aracı olarak kullanacaklar.” dedi.
Pletser, Trump yönetiminin, AB otomobillerine yönelik tarifeleri düşürmeyi karşılığında ise AB’nin daha fazla gaz ve ham petrol satın almasını talep edebileceğini söyledi.
Trump’ın, ülkesinin, Avrupa’ya yönelik ticaret açığını dengelemek istediğine işaret eden Pletser, “Avrupa’nın 350 milyar dolar değerinde ABD enerji ürünleri almasını talep etti. Bu rakam çok büyük ve gerçekçi olmayan bir hedef.” dedi.
ABD’nin tüm LNG kapasitesi ve petrol ihracatını Avrupa’ya yönlendirdiği bir senaryoda bile ABD LNG’sinin AB’nin tüm ihtiyacını karşılamayacağını belirten Pletser, “LNG ve ham petrol birlikte 198 milyar dolar ediyor. Bu da Trump’ın talep ettiği 350 milyar dolardan düşük.” dedi.
Pletser, Avrupa’daki enerji altyapısı konusunda darboğazlar bulunduğunu ve bu yüzden doğalgaz ihtiyacının yüzde 50-55’inden fazlasının LNG’den karşılanmasının mümkün olmadığına dikkati çekerek, “Bu durum, tabloyu değiştirmez çünkü ABD LNG’sinin, boru hattı gazından ya da diğer LNG kaynaklarından daha ucuz bir kaynak olması pek olası değil. Aslında gazı ağırlıklı olarak tek bir kaynaktan almak riskli bir strateji. Ben güçlü bir tedarik çeşitlendirmesini tercih ederim.” ifadesini kullandı.
“Trump’ın kararı enerji güvenliği için sorunlara sebep olabilir”
RIE Enerji Jeopolitiği ve Piyasaları Araştırma Görevlisi Francesco Sassi de Çin’in geçmişte ABD’den doğalgaz ve petrol almayı taahhüt ettiğini ve ancak bu taahhütlerin yerine getirilmediğini anımsattı.
Sassi, “Bugün iki ülke arasında büyük bir gerilim artışı görüyoruz. Bence Trump’ın önerisinin en büyük önemi, ABD ve AB arasındaki karşılıklı enerji bağımlılığının yaklaşan siyasallaşmasıdır. AB-Rusya enerji bağımlılığında yaşananlardan sonra bu, enerji güvenliği ve enerji sistemlerinin karbonsuzlaştırılması için derin olumsuz küresel sonuçlar doğurabilir.” değerlendirmesinde bulundu.
LNG piyasası açısından ABD ile gerek siyasi gerekse ekonomi konusundaki ortakları arasında artık daha fazla istikrarsızlık ve şüphe hissedildiğini belirten Sassi, “Bu senaryoda uzun vadeli LNG sözleşmeleri imzalamak daha zor hale gelecek. Bu da Beyaz Saray’ın umduğunun tam tersi bir durum.” dedi.
