Özlem ERMİŞ BEYHAN
Koç Üniversitesi ve TÜSİAD iştiraki ile oluşturulan Ekonomik Araştırma Forumu (EAF) tarafından her yıl düzenlenen “Türkiye Ekonomisi” konferansı dün düzenlendi. Merkez Bankası Lideri Yardımcılığına getirilen Prof. Cevdet Akçay’ın geçen yıl panelistler ortasında yer aldığı konferansta bu yıl optimistlik hakimdi. Panelistler sıkılaştırmanın devamının ehemmiyetine işaret ederken, ikinci 6 ayda yurtdışından sermaye girişinde artış öngörüsü paylaşıldı.
Prof. Selva Demiralp panelde yaptığı konuşmada “Krizin eşiğinden döndük. Enflasyon buzdağının görünen doruğu. Yapısal ıslahatların, kapsamlı bir istikrar programının süratle başlatılması önemli” dedi.
“Seçime kadar vakit kazanma stratejisi”
Prof. Hakan Kara da “İyimser taraftayım” diyerek başladığı konuşmasında şu bilgileri verdi: “Merkez Bankası’nın verdiği bildiri, ‘faizleri gereğince arttırdım, mevduat ve kredi faizlerini de uyumlu seviyeye getireceğim, sonra bakacağım’. Bu, bir nevi seçime kadar vakit kazanma stratejisi. Büyük resme bakarsak kamunun döviz durumu önemli biçimde bozuk. Özel kesimin tüm riskini kamuya yükledik. Son periyotta burada düzgünleşme var lakin tam olağanlaşma için 2-3 yıl gerek.
Son 5 yılda MB bağımsızlığına dair telaşlar nedeniyle çok gereksiz bir risk primi ödedik. Artık tekrar bizim üzere ülkelerle tıpkı düzeye geldi CDS’lerimiz. Bu düzeyleri koruyabilirsek bu yıl 2 not artırımı, 2025’te ise bir not artırımı daha gelebilir. Kredi notlarımız tarihi olarak en düşük düzeyde, 2001 krizi seviyesinde ve bunu hiç haketmiyoruz. Kendi kendimize yaptık bunu, fotoğrafı düzelttiğimizde süratli biçimde not artırımı gelir. Gerçek dengenleme de kâfi değil lakin var. İthalat ile ihracat ortasındaki makas daralıyor. MB çok sıkı bir kur rejimi uyguluyor. Faal biçimde dövizi yönetiyor; sıkı denetimli bir kur rejimi diyorum. Bu nedenle spekülatif atak yaşama mümkünlüğü düşük. Fakat handikapı şu; dolarizasyonu çok azaltamıyorsunuz, beşerler ‘Kur tutuluyor, artacak’ diye düşünüyor. Buradan kademeli çıkış için finansal şartlarda kâfi sıkılaşmaya sahip olmak gerekir, şimdi orada değiliz. Bu başarılırsa önümüzdeki devirde yurtdışından tekrar bir sermaye akışı olacağını, bu sayede KKM’den çıkışın kolaylaşacağını, kur siyasetinde olağanlaşma ile risk primin daha da düşmesi ile olumlu bir döngünün başlayabileceğini düşünüyorum.”
“Yüzde 45 hâlâ düşük”
Panelde Dr. Murat Üçer, “Faiz hala olması gereken yerde değil. Yüzde 45 bu kurallarda hala düşük bir faizdir. Halkın enflasyonu üzerinden bir gerçek faiz vermeniz gerekir” tabirini kullandı.
TÜSİAD Başekonomisti Gizem Öztok Altınsaç ise yılın ikinci yarısında küresel konjonktürün portföy yatırımlarının Türkiye’ye akışı açısından müspet tesirde bulunacağını öngördüklerini belirtti.
‘Ekonomiyi biraz daha soğutmamız gerek’
TÜSİAD Lideri Orhan Turan panelin açılışında konuştu: “Ekonomiyi biraz daha soğutmamız gerekiyor. Para siyasetindeki sıkı duruşun aktif halde devam etmesi gerektiğini düşünüyoruz. Bu kararlılığımızı koruyabilirsek, ekonomik büyümenin bir müddet gerileyeceğini öngörüyoruz lakin çok daha sağlıklı bir büyüme patikasına oturacağımızı umuyoruz.”
TÜSİAD / Gizem Öztok Altınsaç: Verimlilik olmadan ihracatı artıramayız.
Yılın ikinci yarısı sermaye yatırımları artar.
TurkeyData Monitör / Murat Üçer: Azap odasından çıktık. Artık soru şu; bugünkü strateji sürdürülebilir mi?
Koç Üniversitesi / Selva Demiralp: Bağımsız bir MB’nin seçimi beklemesi de
bir oksimorondur
Bilkent Üniversitesi / Hakan Kara: Su götürmez bir sıkılaşmaya muhtaçlığımız var. Evvel kamu tasarruf etmeli.
