Birol BOZKURT
Türkiye 100’üncü yılında gerçekleştirdiği tarihi seçimleri geride bıraktı. 14 Mayıs’taki birinci tıp seçimlerini önde kapatan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, ikinci cinste da yüzde 52,14 puanla önde tamamlayarak 3. Sefer Cumhurbaşkanlığı koltuğuna oturan isim oldu. İktisat siyasetlerinde değişiklik yapılıp yapılmayacağı merak edilirken, piyasalar belirsizliğin ortadan kalkmasını olumlu karşıladı. Borsa İstanbul güne yüzde 2,52 bedel kazanarak 4.696 puandan başladı.
Daha sonra yükselişine devam eden borsa günü yüzde 4,10 artışla 4.768 puandan kapattı. Ekonomistler, belirsizliğin ortadan kalkmasının olumlu olduğunu lakin iktisat siyasetlerinde değişikliğin kaide olduğu konusunda hemfikir. Piyasalar file:///Users/cumaliimac/ Downloads/13%20borsa. JPG da iktidar tarafından yapılabilecek açıklamalar ve hafta bitmeden açıklanması beklenen yeni kabine öne çıkan ögeler ortasında.
‘Ekonomide çok fazla belirsizlik var’
Massachusetts Teknoloji Enstitüsü (MİT) öğretim üyesi, ekonomist Prof. Dr. Daron Acemoğlu, 28 Mayıs’ta yapılan cumhurbaşkanlığı seçiminin ikinci cinsine ait değerlendirmesinde Türkiye iktisadına dair çok fazla belirsizlik olduğunu belirtti.
Prof. Dr. Acemoğlu, seçimden sonraki ekonomik tablo için, “Ekonomi için çok fazla belirsizlik var. Mevcut siyasetlerin devamı tüm tarafları endişelendiriyor” yorumunu yaptı. Toplumsal medya hesabından paylaşımlar yapan ünlü ekonomist Prof. Dr. Acemoğlu, “Kısa vadede, kimi yabancılar Erdoğan’ın zaferini istikrar için uygun görebilirler.
Ama mevcut siyasetlerin devam etmesi tüm tarafları endişelendiriyor. Daha büyük tehdit, mevcut üç ana sorunun pekişmesidir: Üretkenlik artışı ve verimlilik iyileştirmelerinin olmaması; kurumsal ve mali bilançolar ile berbatlaşan mali durum. Üçü de çok maliyetli. Körfez’den ve tahminen de Rusya’dan gelen turizm gelirleri ve para rezervleri bir müddetliğine takviye olabilir ama ileride çok fazla belirsizlik var” tabirlerini kullandı.
Kur, faiz ve borsa üst hakikat hareket eder
Piyasanın en sevmediği ortamın belirsizlik olduğunu söyleyen İstanbul Portföy Yönetici Ortağı Tufan Deriner, “2023 başından beri seçimle yatıp kalkıyoruz. Döviz de önemli baskı altındaydı. Seçim belirsizliğinin ortadan kalkması ile bir arada piyasalar biraz daha rahat. Bu sonuçlardan sonra olağanlaşma ihtimalini de göz arkası etmemek lazım. Bu ihtimalde piyasadaki bütün yatırım araçlarının üst gitmesini beklemek gerekir. Kur, faiz ve borsa bu durumda üst gerçek hareket eder” diye konuştu.
Borsaya yatırım devam edecektir
Piyasaların seçim maratonunun sona ermesiyle rahatladığını söyleyen Gedik Yatırım Yatırım Danışmanlığı Müdür Yardımcısı Eda Karadağ, “Bundan sonraki süreç için piyasaların en merak ettiği mevzu, iktisat idaresi olacaktır. Geçtiğimiz yıl, yüzde 200 getiri elde eden borsaya, her pay senedi eşlik etmişti. Yılın kalanı için borsanın cazibesini müdafaası bekleniyor fakat bölüm ve pay bazlı ayrışmalar gündeme gelebilir. Enflasyon tesiriyle şirket kârlarındaki artışın sürmesi beklenebilir. Yatırımcı enflasyondan korunma maksatlı olarak borsaya yatırım yapmaya devam edebilir” diye konuştu.
Barclays: Faiz %36’ya çıkabilir
İngiltere merkezli yatırım bankası Barclays, Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın cumhurbaşkanlığı seçimlerinin ikinci tipini kazanmasının akabinde TCMB’nin siyaset faizini yıl sonuna kadar %36’ya çıkaracağını kestirim etti. Barclays analisti Ercan Ergüzel, müşterilere gönderdikleri notta, “Hem faiz oranlarında hem de FX kurunda düzenlemeye gereksinim var” diyerek, dış finansman gereksiniminin yarattığı baskının hafif olmasının yetkililere kademeli olarak bu düzenlemeleri yapma fırsatı tanıyacağını ekledi. Ergüzel, “Politika faizinin 2023 sonunda %36 olacağına kestirim ediyoruz lakin riskler aşağı yönlü” dedi.
Morgan Stanley: Dolar/TL yüzde 29 yükselebilir
Morgan Stanley analistlerine nazaran, yine cumhurbaşkanı seçilen Recep Tayyip Erdoğan’ın faizleri düşük tutma siyasetine bağlı kalması durumunda Türk lirası yüzde 29’luk düşüş riskiyle karşı karşıya. ABD’li yatırım bankası Morgan Stanley, seçimleri kazanan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın düşük faiz siyasetine bağlı kalmaya devam etmesi halinde Türk lirasının dolar karşısında yüzde 29 kıymet kaybetmesi riski olduğunu bildirdi.
Ash: Türk Lirası üzerindeki baskı ağır
Mevcut tertibin sürdürülebilir olmadığını söyleyen Londra merkezli milletlerarası yatırım kuruluşu Bluebay’in yöneticisi Timothy Ash, “Şimdi Erdoğan için iki zorluk var; NATO ve Türk Lirası’ndaki durum. Her ikisinde de krizler olabilir. Haziran doruğundan evvel Erdoğan’ın İsveç’in NATO üyeliğine yeşil ışık yakmasını bekliyorum. Seçimde sıkıntıdan muhtaçlık duyduğu siyasi gücü elde etti. Para siyasetinde 180’lik bir dönüş görmedikçe ve iktisat için atanmış sağlam bir liderlik takımı görmedikçe, lirada durum ağırlaşabilir” dedi.
