Azerbaycan’ın başşehri Bakü’de Azerbaycan-Türkiye Yatırım Forumu düzenlendi. Azerbaycan İhracatın ve Yatırımların Teşviki Ajansı (AZPROMO) ve Türkiye-Azerbaycan İş Adamları ve Sanayicileri Birliği (TÜİB) işbirliğinde düzenlenen forumun açılışı, Bakü’nün çağdaş mimari sembollerinden Haydar Aliyev Merkezi’nde yapıldı.
Açılışa Ticaret Bakanı Ömer Bolat, Cumhurbaşkanlığı Finans Ofisi Lideri Göksel Aşan, Kamu Başdenetçisi Onur Malkoç, Azerbaycan İktisat Bakanı Mikayıl Cabbarov, Türkiye’nin Bakü Büyükelçisi Cahit Bağcı, TÜİB Lideri Hüseyin Büyükfırat, AZPROMO Yöneticisi Yusuf Abdullayev ve her iki ülkeden çok sayıda iş insanı katıldı.
Toplantıda konuşan Ticaret Bakanı Ömer Bolat,2. Karabağ Savaşı ve sonrasındaki antiterör harekatının kahraman şehit ve gazilerini minnetle andığını söyledi. Türkiye’nin ekonomik başarılarından bahseden Bolat, “Türkiye iktisadı 2023 yılının birinci çeyreğinde yüzde 4, ikinci çeyreğinde yüzde 3,9, üçüncü çeyreğinde ise yüzde 5,9 oranında büyümeyi başarmıştır. 2023 yılının birinci 9 ayında yüzde 4,7 büyüme elde ettik.” bilgisini paylaştı.
Bolat, 2002’de 36 milyar dolar olan ihracatın son 20 yılda 7 kat artarak, 2022 yılında 254 milyar dolara yükseldiğini belirterek, “2023’ü 257 milyar dolar ile ka”patacağız. Bu sayı Cumhuriyet tarihinde ulaşılan en yüksek ihracat rakamıdır” tabirlerini kullandı. 2023’ün, dünya iktisadı için sakinlik yılı olduğunu, dünya ticaretinin bu yıl gerilediğini hatırlatan Bolat, “Böylesine güç bir süreçte hem ekonomik büyüme hem de mal ve hizmet ihracatının artmaya devam etmesi, Türkiye’nin iktisadının gücünü ve dayanıklılığını göstermektedir. Türkiye iktisadı tarih boyunca yaşadığı her zorluktan muvaffakiyetle ve güçlenerek çıkmayı başarmıştır” diye konuştu.
“Azerbaycan’ın yanındayız”
Bolat, Azerbaycan’la alakalara yönelik, “Önümüzdeki devirde de dost ve kardeş Azerbaycan’ın yanında olmayı tüm imkanlarımızla sürdüreceğiz. Azerbaycan devleti ve halkının bizim yanımızda olduğunu her vakit hissediyoruz” tabirlerini kullandı. 15 Haziran 2021’de imzalanan Şuşa Beyannamesi ile Türkiye ile Azerbaycan ortasındaki alakaların müttefiklik seviyesine çıkarıldığını hatırlatan Bolat, “Bu yıl 7 milyar dolar ticaret hacmine ulaşacağız.
Ülkelerimiz ortasında 2021 yılından beri yürürlükte olan tercihli ticaret mutabakatı, bir hür ticaret mutabakatı imzalama yolunda değerli bir kilometre taşıdır.” dedi. Bolat, iki ülke ortasındaki yatırımlardan da bahsederek, “Azerbaycan’ın dünyada yatırım yaptığı ülkeler ortasında Türkiye, 19 milyar dolarlık yatırımla birinci sırada geliyor. Türkiye’de 2 bin 800 Azerbaycan şirketi iş yapmaktadır. Azerbaycan’da da 5 bin 800 Türk firması bulunuyor.
Bu şirketlerin yatırımları 12,5 milyar dolara ulaştı.” diye konuştu. Karabağ’ın imar ve ihyasında Türk şirketlerinin de yer aldığını bildiren Bolat, şu sözleri kullandı: “Karabağ’ın çok süratli bir gelişme sağlamasını bekliyoruz. Zengezur Koridoru’nun açılmasıyla, Türkiye ile Nahçıvan üzerinden Azerbaycan’a kara yolu ilişkisi sağlanacaktır. Böylelikle Türkiye’den Uzak Doğu’ya Azerbaycan üzerinden süratli nakliyat çizgisinin, Orta Koridor’un çok daha işlek olması mümkün olacaktır.
Bakü, Orta Koridor’un en değerli kavşak noktasında bulunmaktadır. Böylelikle İstanbul’dan Bakü’ye, Bakü’den de Türk dünyasına ve Uzak Doğu’ya sürdürülebilir, rekabetçi ve kesintisiz lojistik çizgi kurulacaktır.” Bolat konuşmasını, şöyle tamamladı: “Mevcut konjonktür, ülkelerimize büyük fırsatlar sunmaktadır. Bu fırsatları kıymetlendirerek ve 21. yüzyılı Türkiye, Azerbaycan ve Türk dünyası yüzyılı yapmak bizim elimizdedir. Bunun için devletler, hükümetler ve iş insanları olarak birlikte çalışacağız ve daha güçlü ekonomilere birlikte ulaşacağız. Bu bizim, halklarımıza karşı misyonumuzdur. Ticari ve ekonomik bağlantılarımıza daha fazla derinlik kazandıracağız.”
“Türkiye’ye 19.9 milyar dolar yatırım yaptık”
Azerbaycan İktisat Bakanı Mikayıl Cabbarov da Türkiye’nin Azerbaycan’ın ikinci ana ticaret ortağı olduğunu ve 2023’ün 11 ayında ticaret hacminin 2022’nin birebir periyoduna kıyasla yüzde 33 artarak 7,2 milyar dolara ulaştığını bildirdi. Cabbarov, Azerbaycan’ın Türkiye’ye 19,9 milyar dolar yatırım yaptığını, Türkiye’nin de Azerbaycan’daki petrol dışı dallara yatırım yapan ülkeler ortasında birinci ülke olduğunu belirtti. Karabağ’da hayata geçirilen imar ve ihya çalışmalarından da bahseden Cabbarov, Türk şirketlerinin bu çalışmalara faal iştirak sağladığını kaydetti. Forumda Azerbaycan’ın Türkiye’deki Ticaret Temsilcisi Tamerlan Tağıyev’in ülkesinin yatırım imkanları konusunda sunum yaptı.
Aşan: Bir ortaya gelmekten öteki talihimiz yok
Azerbaycan-Türkiye Yatırım Forumu’nda konuşan Cumhurbaşkanlığı Finans Ofisi Lideri Göksel Aşan, bu üzere etkinliklerden mutlak surette sonuç ve muvaffakiyet hikayelerinin elde edilmesi gerektiğini söyledi. Aşan, yeni dünya sisteminde ayakta kalmak için güçlü olunması gerektiğine vurgu yaparak “Dünyada farklı kümelenmeler var. Bizim açımızdan ise bu Türk dünyasının birliğidir. Türk dünyasının bir ortaya gelmekten öbür talihi yoktur.
Çünkü bu coğrafyada öbür türlü ayakta kalamazsınız” dedi. İş dünyasının devletlerin güçlü olmasında değerli rol oynadığını söyleyen Aşan, “Bu coğrafyada son 20 yılda en süratli gelişen ülke Azerbaycan’dır. Bu gelişim ülkenin yüzde 20’si işgal altındayken sağlandı. Artık toprak bütünlüğü sağlanmış bir Azerbaycan daha fazla gelişecektir. Türk iş adamları bu gelişmenin içerisinde hem bu büyümeyi hızlandıran hem de bu büyümenin fırsatlarından yararlanan insanlardan olmalıdır.”
değerlendirmesinde bulundu. Forum daima hale gelecek TÜİB Lideri Hüseyin Büyükfırat da forumu daima hale getirerek her yıl yapacaklarını bildirdi. Büyükfırat, “Foruma katılan bakanlar, bürokratlar ve iş insanlarından olumlu dönüşler aldık. Tüm bu olumlu izlenimler ve gelen ağır talep sonucunda forumu gelecek yıllarda da hem içerik hem de kapsam olarak genişleterek devam ettireceğiz. Türk ve Azerbaycanlı iş insanlarının buluştuğu bu aktifliği daima hale getireceğiz” tabirlerini kullandı.
Forumda hareket planı imzalandı
Forum kapsamında Azerbaycan İhracat ve Yatırımı Teşvik Ajansı ile Türkiye ve Azerbaycan İşadamları ve Sanayicileri Kamu Birliği ortasında aksiyon planı da imzalandı. İmzalanan 2024 Aksiyon Planı’na nazaran taraflar ortasında ticaret ve yatırım hacminin artırılması, iki ülke ortasındaki iş birliğinin güçlendirilmesi ve karşılıklı yatırım fırsatlarının desteklenmesi doğrultusunda ortak projelerin teşvik edilmesi planlanıyor.
İki ülke ortasındaki ekonomik iş birliğini daha da güçlendirmeyi amaçlayan forumun birebir vakitte bölgesel kalkınma çalışmalarına da kıymetli katkılar sağlaması hedefleniyor. Forum kapsamında düzenlenen panellerde ekonomik işbirliğinin genişletilmesine ait stratejik mevzular, iki ülke ortasında güçlü ekonomik bağların oluşturulması için atılacak adımlar ve potansiyel yatırım fırsatları ele alınacak.
Foruma Türk iş dünyasının bayan temsilcileri de katıldı
İki ülke ortasındaki yatırım imkanlarının ve iş birliğinin değerlendirildiği forumu Türk iş dünyasının bayan temsilcileri de yakından takip etti. Ticaret Bakanı Ömer Bolat ve Azerbaycan İktisat Bakanı Mikayıl Cabbarov ile bir ortaya gelen iş bayanlarımız yatırım fırsatları hakkında niyetlerini lisana getirdi.
Yazarlarımız da forumda yer aldı
Ekonomi ve iş dünyasının gündemini takip eden DÜNYA Gazetesi muharrirleri da forumda görüşmeler gerçekleştirdi. Gazetemiz müellifleri Prof. Dr. Burak Küntay, Doç. Dr. Şevket Sayılgan, Doç. Dr. Cüneyt Dirican, Doç. Dr. Yüksel Okşak, Prof. Dr. Çisil Sohodol foruma katılarak iki ülke ortasındaki iş birliği fırsatları hakkında Türk ve Azerbaycanlı iş insanları ile fikir alışverişinde bulundu.
“Dünya ticaretinin yapısı değişti”
Forumla ilgili değerlendirmeler yapan DÜNYA Gazetesi CEO’su Burcu Kösem, pandemi ve savaşlar sonrası dünya ticaretinin yapısının değiştiğini söyledi. Ülkelerin müdafaacı bir yapıya büründüğüne dikkat çeken Kösem şunları söyledi: “Türkiye ve Azerbaycan ortasındaki ikili iş birliğinin kıymeti daha da artıyor. Bu iş birliği tüm Türk dünyasına yayılarak büyük fırsatlar sunabilir.
Türk iş dünyası Azerbaycan’da kuracağı iştirakler ile tüm Türk devletlerine açılma fırsatına ulaşabilir. Bu çerçevede çok yararlı bir forum gerçekleştirildiğine inanıyorum. Bu fırsat uygun değerlendirilmeli ve iki ülkenin iş birliği büyüyerek devam etmeli. Biz de DÜNYA Gazetesi olarak bu iş birliğinin gelişmesinde köprü misyonunu üstlenmeye devam edeceğiz.”
Uluslararası Endüstrici İş Bayanları Derneği (USİKAD) Lideri Müge Öz de forumun çok başarılı geçen bir tertip olduğunu lisana getirdi. Öz, “Türkiye’den gelen yatırımcılar Azerbaycanlı Bakanlar ve iş insanları ile birebir görüşme imkanı buldular. Biz USİKAD olarak bu tertipte olmaktan keyifli olduk. Bu tertip için Dünya Gazetesi’ne ve TÜİB’e teşekkür ediyoruz” şeklide konuştu.
