2024’ün kurda son 5 yılın en rahat devri olacağını söyleyen Bahçıvan, Türkiye’nin yabancı oyuncuları tekrar kazanacağını kaydetti. OVP gayesi altı büyümenin sürpriz olmayacağını belirten Bahçıvan, “Gelecekten çalmayacak makul bir büyümeye katlanırız” dedi.
İstanbul Sanayi Odası (İSO) İdare Konseyi Lideri Erdal Bahçıvan, 2023 yılını kıymetlendirerek, 2024 yılına ait öngörülerini paylaştı. Türkiye’nin yılın birinci yarısında kendi iç gündemi nedeniyle dışarıda olup bitenlerle çok fazla ilgilenilemediğini tabir eden Bahçıvan, yılın ikinci yarısında ise yeni kurulan hükümet ve ekonomik takımlardaki değişim ile istikrara dair öz itimadın adım adım oluşmaya başladığını belirtti.
“Düşük büyüme sürpriz olmaz”
2024’te enflasyonun Türkiye açısından en değerli sorun olmaya devam edeceğini belirten Bahçıvan, “Yeni yıl, enflasyonla kararlılıkla çaba edilmesi gereken bir yıl olacak.
Bu çabayı, esasen Merkez Bankası ile Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın siyasetlerinden da anlıyoruz” dedi. Bahçıvan, iç piyasada enflasyona karşı en kıymetli silah olarak faizlerin görüldüğünü söz ederek, “Faizlerin yüksek seyri ekonomik aktiviteyi önemli ölçüde yavaşlatacak. İç piyasaya bağlı kesimlerde hem talep hem finans kaynağı noktasında bir zorluk yaşanacağı kesin. İhracata dönük çalışmalarda fırsatların kıymetlendirilmesi gerekiyor.
Kredi düzenekleri da bunu takviyeler nitelikte çalışıyor. İhracat fırsatları geliştiren kesimler gelecek yılı finansa erişimde daha rahat geçirecek” diye konuştu. Türkiye’nin, ‘ne kıymetine olursa olsun büyüme’ mottosundan, biraz daha ‘enflasyonu dizginlemeye’ dönük bir mottoya yanlışsız geçmek zorunda kalacağını kaydeden Bahçıvan, “Bunu zati ekimden itibaren görmeye de başladık. 2024’ü nasıl yaşayacağımız noktasındaki birinci işaretleri almaya başladık.
Tabii her cefanın sonunda kesinlikle bir sefa geliyor. Rahatsızlık gerçek tespit edilmiş ve tedavisi itimat verici bir formda ise, belirli bir devir sonunda geleceğe optimist bakma konusunda moraller de yükselecek. Bunu CDS’lerde de görmeye başladık” biçiminde konuştu. Büyümenin niteliğinin önemsenmesi gerektiğini belirten Bahçıvan “Orta Vadeli Program’da (OVP) konan sayının altında bir büyümenin sürpriz olmayacağını düşünüyorum. Ancak bunu çok da kaygı etmemek lazım. Yani şayet gelecekten çalmayacak makul bir büyümeyle karşılaşacaksak da ona bir müddet katlanmamız gerekiyor” dedi.
“Uzun vadeli kredi bulma lüksümüz yok”
Eximbank’ın sermaye yapısının güçlendirilmesi gerektiğini belirterek, teminata dayalı bankacılığın geçmiş performans kriterleri kıymetlendirilerek yumuşatılması gerektiğini söz eden Bahçıvan, “Eximbank günlük hayatın, ihracatın önündeki mahzurların kaldırılması noktasındaki en kıymetli kurumsa, endüstrimizin desteklenerek ve nitelikli yatırımlar noktasında en kilit kurumlardan biri de Kalkınma Bankası’dır.
Bu nedenle yıllardır Kalkınma Bankası’nın Türkiye’nin uzun vadeli sanayi finansmanı noktasındaki en kıymetli kurumu haline getirilmesini savunuyoruz. Kalkınma Bankası tekrar yapılandırılmış olsa da amaçlanan noktaya gelmesi çok gecikmiştir” diye konuştu. Bahçıvan, Yatırım Taahhütlü Avans Kredi enstrümanının ise şimdi çok yeni olduğunu, uygulandıkça kıymetlendirme yapmanın daha yararlı olacağını belirtti.
Bahçıvan, “Türkiye’nin ne yazık ki şu anki mevcut şartlarında, endüstricinin yatırım için uzun vadeli kredi bulabilme lüksü çabucak hemen yok, hele TL olarak hiç yok. Bu nedenle 10 yıla dönük, fiyatı prestijiyle faiz şartlarından da daha ehven bir biçimde çıkarılmış olan bir kredi paketini takdir etmemek mümkün değil”. Bunlar, hakikat gayelerde ve yanlışsız alanlarda kullanılırsa bir mana tabir edecek” diye konuştu.
“Bankacılığı hatırladılar”
İç piyasa tarafında ticari krediyi erişimden fazla ticari kredi maliyetini kaldırabilme sorunu olduğunu belirten Bahçıvan, “Finansmana erişim, geçtiğimiz periyotta fiyattan daha fazla bir yokluk boyutundaydı. Özel bankalar külliyen piyasadan yok olmuşlardı, çekilmişlerdi. Artık özel bankaların son 2 aydır tekrar finans dünyasında, varlıklarını hatırladıklarını görüyoruz. Tekrar bankacılığı hatırladılar. Ticari kredilerde en azından özel bölüm bankalarında, son devirlerin en olumlu noktasındayız. Kredilerin daha da açılacağını umuyorum. Fiyat tarafı farklı fakat ölçü tarafının artacağına inanıyorum” dedi.
“Yabancı akışı 2’nci yarıda”
Bahçıvan, “İhmal etmememiz gereken bir husus da Türkiye’nin son yıllarda çok uzak kaldığı yabancı sermaye konusu. Şirket satın almalarında unutulduk resmen” yorumunu yaptı. Şu anda sermaye piyasalarının halka arzlar üzerinden döndüğüne değinen Bahçıvan, “Türkiye birçok bölümde, yabancı sermaye açısından gözlenen ve özlenen bir ülke. Hem mevcut yatırımlara, hem de mevcut şirketlerimize talep olacağı üzere sıfırdan ya da paydaşlık yoluyla da yabancı oyuncuları Türkiye tekrar kazanacak. Gelecek yılın 2’nci yarısında, yabancı sermaye hareketlerini farklı farklı dallarda görebileceğimizi düşünüyorum. Yalnızca Körfez’e takılıp kalmayalım, Uzak Doğu’dan, Asya’dan, Avrupa’dan, Amerika’dan yabancı sermaye akışında bir hareketlilik olacak” biçiminde konuştu.
“2024, kurda son 5 yılın en rahat periyodu olacak”
Sanayiciler olarak, TL’nin bedelinin düşmesi ve yüksek volatilite konusunda hassas olduklarını söyleyen Bahçıvan, çok kıymet kaybının uzun vadede büyük maliyetlere sebebiyet verdiğini anlattı. “İstikrarlı bir kur, en değerli kurdur” diyen Bahçıvan, “2024, kurda son 5 yılın en rahat devri olacak. Kurun artmasını bir gereklilik gören bölümün, bu kurun son 5 yılda nereden nereye geldiğine bakmasında yarar var” diye konuştu.
“Yatırım iştahında birinci 6 ay sakin geçecek”
2024’te yatırımlarda bir geri çekilme olacağını belirten Bahçıvan, “Yatırım iştihası açısından gelecek yılın birinci 6 ayının daha sakin geçeceğini söyleyebilirim ki, bu da pek doğal. Kimi kesimlerimizin önemli kapasite fazlası var. Bunların da bir rahatlaması lazım. Yılın 2’nci yarısına kadar, yatırım periyodunun daha sakin olacağını düşünüyorum. Yılın ikinci yarısının ise daha farklı bir periyoda evirileceğini öngörüyorum” dedi.
