Hamide HANGÜL
Asgari fiyatlı gelir vergisinden muaf tutulurken, iş dünyasından, yaklaşan 2024 yılıyla birlikte tüm fiyat kümelerini etkileyen gelir vergisi dilimlerinde ve SGK üst limitlerinde güncelleme daveti geldi. Yapılacak düzenlemelerde ‘gelir vergisi dilimi’ ile ‘SGK üst limitinin güncellenmesinin’ değerli bir başlık olması teklifinde bulunan gerçek kesim temsilcileri, enflasyonist ortamda brüt ücretlinin vergi dilimine 1-2 ayda yakalandığına işaret ederek, “Bu da vergi diliminden kaynaklı maaşların erimesine neden oluyor.
Bunu da ya patron ya da çalışan ödüyor. Yıl sonuna gerçek gelirinin yüzde 20’sini vergi dilimine girdiği vakit kaybetmiş oluyor. O nedenle fiyatlarının vergi gelirlerinde enflasyon maksadıyla birlikte üst istikametli bir güncelleme koşul. Emek ağır kesimlerde ise patron üzerindeki yükler de azaltılmalı” davetinde bulundu.
“15 yıllık kayıp giderilmeli”
İstanbul Ticaret Odası (İTO) Lideri Şekib Avdagiç, İTO olarak sıklıkla lisana getirdikleri, çalışanların gelir vergisi dilimlerinin yine düzenlenmesi ile SGK üst limitinin revize edilmesinin çalışma hayatımız için kıymetli bir açılım olacağını söyledi. Avdagiç, “Yılbaşında yapılacak düzenlemelerde, tüm fiyat kümelerini etkileyen ‘gelir vergisi dilimleri’ ile ‘SGK üst limitinin’ güncellenmesi değerli bir başlık olmalı” dedi.
Avdagiç, açıklamasının devamında teklifini şöyle anlattı: “Şöyle ki; vergi dilimleri son 10-15 yılda yaşanan kaybı giderecek formda düzenlenmeli. Birinci vergi dilimi 2008’de minimum fiyatın 13 katı iken, 2013’te 11 katına, 2023’te ise 6 katına düştü. Tüm fiyat kümelerini etkileyen SGK üst limiti ise son 10 yılda enflasyonun yüzde 97 üzerinde arttı. SGK üst limiti son 10 yılda enflasyona uygun artmış olsa idi, 2023 yılında 100 bin 608,90 TL yerine 50 bin 950 TL olacaktı.”
“Dilim üst güncellenmeli”
Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) Hazır Giysi ve Konfeksiyon Dal Meclis Lideri Onur Fayat de, çalışan fiyatında gelir vergisi diliminin güncellemesi gerektiğine söyledi. Fayat, şu değerlendirmelerde bulundu: “Nasıl ki şirketler için enflasyon muhasebesi geçerliyse, çalışanlar için de minimum fiyat harici vergi dilimi güncellemesini çok kıymetli buluyorum.
Bu dilimler üst hakikat kaydırılmalı. Zira 6’ncı aydan itibaren çalışanın eline geçen meblağ azalıyor, eksilmeye başlıyor. Enflasyonist ortamda vergi dilimine daha erken girildiği için çalışan dert yaşamaya başlıyor. Vergi dilimindeki ayarlama katiyetle olmalı. Zira patron ödeyecek ya da çalışanın maaşından düşecek.
Bu dilimlerin üst istikametli güncellenmesini olumlu karşılıyorum.” Minimum fiyat konusuna da değinen Fayat, net fiyatta devlet katkısının yüksek olması gerektiğini belirterek, “Beklenen enflasyonun üstünde bir artış olursa bunu ödeyemeyecek olan kesimler var. O nedenle en azında, enflasyon gayesi üzerindekinin devlet tarafından karşılanması, bu süreçte çok değerli” dedi.
“Ücretlerin stopaj yükü azalır”
İstanbul Kimyevi Unsurlar ve Mamulleri İhracatçıları Birliği (İKMİB) Lideri Adil Pelister, bilhassa enflasyonist ortamda birinci tarife dilimi yani gelir vergisi için ücretliden alınan limitin üste çıkarılabileceğini kaydetti. Pelister, “Bu biçimde alt limit olan yüzde 15 daha yüksek bir meblağdan başlarsa fiyatların stopaj yükü azalmış olur” diye konuştu.
“Çalışanın maaşı 1-2 ay sonra düşüyor”
Güneydoğu Anadolu İhracatcı Birlikleri (GAİB) Koordinatör Lideri Fikret Kileci, vergi diliminin güncellenmesi gerektiğine işaret etti. Kileci, “Çünkü çalışanımızı 1-2 ay sonra vergi diliminden kaynaklı maaşı düşüyor, yıl sonuna gerçek da eline yüzde 20 daha az fiyat geçmiş oluyor. Halbuki vergi diliminde bir güncelleme olduğunda iş verene yük olmuyor ve çalışanını eline de daha fala fiyat geçmiş oluyor” değerlendirmesinde bulundu.
“Vergi yükü azaltılmalı”
Doğu Güneydoğu Endüstrici ve İş İnsanları Dernekleri Federasyonu (DOGÜNSİFED) İdare Heyeti Üyesi Şahismail Bedirhanoğlu, taban fiyat görüşmeleri devam ederken, çalışan fiyatlarında gelir vergisi dilimlerinin güncellenmesinin istihdamın etkilenmemesi ismine mutlak surette atılması gereken bir adım olduğunu söyledi.
Bu adımın emek ağır bölümde istihdam açısından değerli olduğuna vurgu yapan Bedirhanoğlu, kelam konusu güncellemenin enflasyon amacında olması gerektiğine vurgu yaparak, “Özellikle emek ağır dallara küçük bir kalem dahi o kurumsal yapılar için değerli. Bu bakımdan güncellemeli ve patron üzerindeki yükünün kesinlikle azaltılması lazım” diye konuştu.
“Ücret yükseldikçe vergi de artıyor”
ASKON Genel Lideri Orhan Aydın, taban fiyata ait oluşan yüzde 45’lik artırım artışı beklentisi ile birlikte gelir vergisi dilimleri ve SGK üst limitleri hakkında değerlendirmeler bulundu.
Maaşlı çalışan kesinin fiyatı arttıkça daha fazla vergi ve SGK ödemesi yapma durumunda kaldığına işaret eden Aydın, şu değerlendirmelerde bulundu: “Çalışanlar üzerindeki vergi ve SGK yükü artmaktadır. Elbette toplumun her bölümün beklediği adil bir vergi sistemi uygulanmasıdır. Fiyatlı çalışanlar en değerlisi minimum fiyatla çalışanların adalet beklentisi haliyle daha yüksek olmaktadır.
Bu nedenle katkı hisselerinde bir düşüş ve SGK üst limitlerinde bir güncelleme yapılması elzem bir durumdur. Enflasyonla uğraşta dezenflasyon son derece değerli. Bu noktada atılan adımları ve verilen çabayı de takdir etmiyor değiliz. Lakin enflasyon yüksek, durağanlık ortada, yeni yatırım yok. Bilhassa KOBİ üslubu firmalarımız artırımlar ile zorlular yaşayabilir. Yıllık bazda yüzde 61.8 lik bir enflasyonun olduğu ortamda fiyatlı kesiti korumak ve güçlendirmek gerektiği kanaatindeyiz.”
