Merkezin Güncesi’nde “Kur Muhafazalı Mevduat Sahibi Firmaların Döviz Alım Davranışları” isimli blog, Herkes İçin İktisat’ta de “Dezenflayon nedir? Dezenflayonu neden istiyoruz?” başlıklı görüntü yayımlandı. Merkezin Güncesi, Merkez Bankası bünyesindeki araştırmacı ve uzmanların tahlil ve yorumlarını içeriyor. Blogda, makroekonomi ve merkez bankacılığı bahislerinde yazılar ile bankanın resmi bağlantı araçları kaynak alınarak hazırlanmış metinlere yer veriliyor.
Merkez Bankası, ekonomistleri, kur muhafazalı mevduat sahibi şirketlerin döviz alım davranışlarına yönelik hazırlanan blog yazısında TL’ye geçiş sürecinde ek bir döviz talebi yaratılmadığını, vadesi dolan firmaların nette döviz alıcısı olma mümkünlüğünün düzenlemeler sonrasında bariz halde düştüğünü belirtti. TCMB Başdanışmanı Yusuf Emre Akgündüz ve TCMB’de müdür olarak misyon yapan Ünal Seven, bu blog yazısında kur muhafazalı mevduat sahibi şirketlerin döviz alım davranışlarını inceledi.
“KKM dönüşleri ek bir döviz talebi yaratmadı”
Analizde dövizden dönüşümlü kur muhafazalı mevduatlarla (DDM) ilgili başlatılan TL’ye geçiş sürecinin ek bir döviz talebi yaratmadığı, bununla birlikte vadesi dolan şirketlerin nette döviz alıcısı olma mümkünlüğünün yapılan düzenlemeler sonrasında bariz oranda düştüğü tabir edildi.
Analizde 1 Mayıs 2023 tarihinden sonra dönüşüm vadesi gelen şirketlerin vadenin dolduğu hafta içerisinde spot piyasada gerçekleştirdikleri döviz alım ve satım süreçleri incelendi. 1 Mayıs – 21 Kasım 2023 devrinde rastgele bir haftada DDM vadesi dolan 28 bin 472 firma için vadesi dolan hesaplara ilişkin mevduat meblağları ve döviz alım-satım süreçleri birleştirilerek haftalık bir bilgi seti oluşturuldu. Buna nazaran, tahlil kapsamındaki firmaların yaklaşık yüzde 30’u dönüşüm vadesinde nette döviz alıcısıyken bu oran 20 Ağustos 2023 tarihli düzenleme sonrasında besbelli halde düşüş gösterdi.
Analize nazaran düzenlemenin döviz talebi üzerindeki olumlu tesiri Eylül sonrası devirde de devam etti ve daha az oranda şirketin vade sonunda nette döviz alıcısı olduğu görüldü. Tıpkı örneklemdeki şirketlerin yaklaşık yüzde 8’inin ise vade sonu gelen DDM hesabının olmadığı haftalarda nette döviz alıcısı olduğu görüldü.
TCMB: Dezenflasyon nedir, neden istiyoruz?
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Herkes İçin İktisat görüntüsünde dezenflasyon sürecini anlattı. Görüntüde dezenflasyonun neden istenen bir süreç olduğu vurgulandı. Görüntüde şu sözler yer aldı; “Dezenflasyonu anlamak için birinci evvel enflasyonun ne olduğundan kelam etmek gerekiyor. Enflasyon, fiyatların genelindeki daima artıştır. Enflasyon birebir hayat standardını korumak için vakit içerisinde daha fazla para ödenmesine neden olur.
Dezenflasyon ise fiyat artış suratının azalması manasına gelmektedir. Yüksek enflasyondan düşük enflasyona geçiş sırasında düşen enflasyon sürecine dezenflasyon denir. Dezenflasyon sürecinde enflasyon oranı azalır. Dezenflasyonla birlikte paranın satın alma gücü kademeli olarak toparlanır. Ulusal paranın tasarruf fonksiyonu öne çıkar.”
