Ticaret Bakanı Ömer Bolat, 1 Kasım’da yürürlüğe girecek yönetmelikle emlak ve oto satışlarında uydurma isim ve hesaplarla fiyatları yükseltmek için yapılan manipülatif uğraşların ağır cezalandırılacağını söyledi. Bolat, Konya Büyükşehir Belediyesi Taş Bina’da düzenlenen Türkiye İhracat Seferberliği Tepesi’nde, Türkiye’nin dışa açık bir iktisada sahip olduğunu söyledi. Türkiye’nin geçen yıl prestijiyle 618 milyar dolar dış ticareti olduğuna işaret eden Bolat, şöyle konuştu: “Şunu sevinçle söz edebilirim ki mal ihracatında da hizmet ihracatında da uygun gidiyoruz. Temmuz ayında çıkışımız başladı. Yıla yeterli başlayamadık. Zira geçen yılın ortalarında başlayan global talep daralması, dünyayı üretimde de dinginleşmeye hakikat götürdü. Dünya ticareti ise birçok eserlerde fiyatların düşmesiyle gerileme sürecine girdi. Yani mukayese için söylüyorum, 2022’de dünya ihracatı yüzde 5 büyürken bu sene yüzde 0,8’de kalacak. Bu, Dünya Ticaret Örgütü’nün varsayımı sayısı. Dünyanın büyüme oranı da geçen yıl yüzde 3,5’iken bu yıl ortalama yüzde 3 olacak. Burada motor ülkelerden Çin yüzde 5 civarında bir büyüme yakalayabilir. ABD, şu ana kadar yüzde 2 civarında bir büyüme elde etti. Avrupa Birliği ise yüzde 0,5 civarında, bizim için kıymetli bir pazar olan Almanya ise şu ana kadar ekside büyüme olarak. Bu ithalatlarına da yansıyor. İthalatlarında bilhassa Avrupa ülkelerinin yüzde 5 ila 20 ortasında. Ülkeden ülkeye değişen bir azalış var. Demek ki dünyada kurallar bu sene uygun değil.”
“Hedefimiz hizmet ihracatında inşallah 100 milyar doları aşmak”
Bolat, 6 Şubat’ta Türkiye’nin yıkıcı zelzele yaşadığını anımsatarak, şöyle devam etti: “5’i ağır olmak üzere 11 kentimiz etkilendi. İhracatımız da etkilendi. 8 ayda 6 milyar dolar ihracat kaybımız var. Buna karşın birinci 9 ay itibariyle geçen yıla nazaran ihracatımız baş başa. Yani 6 milyar dolar kaybetmişiz, dünya ticareti sakinleşmiş, Batı pazarlarında gerilemiş. Biz şu anda baş başız. Temmuz ayında tarihin en yüksek temmuz sayısını elde ettik, 20,1 milyar dolar. Ağustos ayında tarihin en yüksek ağustosunu elde ettik, 21,6 milyar dolar. Eylül ayında tarihin en yüksek eylülünü elde ettik, 22,7 milyar dolar. Bunlar mal ihracatı. Hizmet ihracatımızda da birinci 9 ay itibariyle yüzde 14’lük bir artışımız var, 63 milyar dolara ulaştı. Maksadımız inşallah 100 milyar doları aşmak. Bu sabah aldığımız bilgiye nazaran yüzde 4,5 artıdayız geçen yılın ekimine nazaran. Bu yeterli ve sevindirici bir sayı.”
Piyasalar istikrara kavuştu
Ticaret Bakanlığının bütün dallarda düzenleyici ve denetleyici yetkilere sahip olduğunu söz eden Bolat, piyasada gözetleme, stokçuluk ve haksız piyasa süreçlerini denetleme ve cezalandırma vazifesini faal formda yerine getirdiklerini vurguladı.
Bolat, otomotiv piyasasında çip kriziyle başlayan kaotik periyotta araçların bulunamaması, stokçuluk üzere nedenlerden ötürü ikinci el araç piyasasında yaşananlara ait, “Bunun karşısında ikinci el piyasasının sıfır araç fiyatlarının da aşarak aylık yüzde 30, yüzde 40 para kazanma üzere spekülatif süreçler vardı. Birinci aylarda bunlar üzerinde çok ağır çalıştık. Kıymetli, düzenleyici yönetmelikler çıkardık, kontrolleri arttırdık. Bu bahiste piyasalar ağustos ayının ortalarından itibaren tertibe girdi, istikrara kavuştu.” diye konuştu.
Sıfır ve ikinci el araçta çok önemli fiyat indirimlerinin başladığına dikkati çeken Bolat, şunları kaydetti: “Tüketici, ‘Biraz daha iner mi’ diye bekleyim moduna girdi ve piyasa nizama girdi. Tıpkı şey emlak için de geçerli oldu. Emlakta da daire satışlarında ve fiyatları, dükkan ve arsa fiyatlarında düşme var. Önemli manada ve 31 Ağustos’ta kıymetli bir yönetmelik çıkardık, 2 ay uygulama müddeti verdik. 1 Kasım’da bu başlıyor. Emlak ve oto satışlarında geçersiz isimlerle, ‘fake’ hesaplarla fiyatları yükseltmek için yapılan manipülatif gayretlere ağır cezalar var. Bunları yayınlayan ilan siteleri bu cezalardan sorumlu olacaklar. Buna nazaran programlar hazırlamaları gerekiyor. Elemanlarını hazırlamaları gerekiyor. Bu yönetmelik mutlaka uzatılmayacak 1 Kasım’da yürürlükte olacak.”
Bolat, torba yasa çalışmasına atıfta bulunarak, “Bakanlık olarak hazırlıklarımızı yaptık, cezaları artırıyoruz. Esasen enflasyon oranı da aşikâr, onun üzerinde artırıyoruz ve kapatma cezası da gelecek. Hükümetin kanaati bu istikamette. Biz de uygulamacı bir kuruluşuz. Kanunla her bölümün yönetmelikleri var. Bir sürü kanunlar, yönetmelikler var. Ticarette kurallara uygun olarak çalışılması gerekiyor. Bu kural ve yönetmeliklere ters davranan otomatikman cezaya uğrayacak. Bunu birkaç sefer tekrar ettiği takdirde o vakit süreksiz kapatma mühleti gelecek.” tabirlerini kullandı.
