Organize perakende dalı temmuz ayındaki daralmanın akabinde Ağustos’ta kısmen de olsa yine hareketlendi.
Birleşmiş Markalar Derneği (BMD) Lideri Sinan Öncel, Ağustos ayındaki kısmi canlılığın, tüketicilerin ‘fiyatlar daha da yükselecek’ kaygısıyla muhtaçlık alışverişini imkanları ölçüsünde öne çekme davranışının devam etmesinden kaynaklandığını düşündüklerini söyledi. Enflasyonun yaklaşık iki yıldır Türkiye iktisadı için en değerli problemlerin başında geldiğini söz eden Öncel, “Nitekim yalnızca Temmuz ve Ağustos aylarında TÜFE yüzde 18,5 oranında arttı.
8 aylık enflasyon yüzde 43’e ulaştı. Orta Vadeli Program’da yıl sonu için yüzde 65’lik bir enflasyon öngörülüyor. Bu da en optimist varsayımla kalan dört ayda TÜFE’nin ortalama yüzde 5,5 artacağını gösteriyor. Meğer mevduat faizi başta olmak üzere tüketicinin tasarrufuna aylık yüzde 5,5 gelir getirecek muteber bir yatırım aracı bulunmuyor” dedi.
Sabit gelirliler tasarruflarını gereksinim alışverişi ile yapıyor
Dolayısıyla bilhassa dar ve sabit gelirliler tasarruflarını daha çok muhtaçlık alışverişi ile değerlendirdiklerini belirten Sinan Öncel, “Bu eserler kişinin bütçesine nazaran besin materyali, tuvalet kağıdı, elektronik, mobilya ya da beyaz eşya üzere eserler olabiliyor. Gereksinim alışverişinin öne çekilmesi nedeniyle organize perakende de kısmi bir canlılık devam ediyor. Hakikaten üyelerimiz ortasında yaptığımız Ağustos ayı anketinde de bu tabloyu gözlemleyebiliyoruz” diye konuştu.
İç talebi daraltmadan enflasyonla savaşmalıyız
Ancak mali sıkılaştırma tedbirleri kapsamında geçen ay beyaz eşya ve mobilya alımında kredi kartına taksit sayısının azaltıldığına işaret eden Öncel, “Diğer taraftan dar ve sabit gelirliler alım güçlerindeki düşüşü giderek daha fazla hissedecekler.
Dolayısıyla hem nakdî sıkılaştırma hem de alım gücündeki düşüş nedeniyle besin dışı organize perakendede önümüzdeki aylarla daralma olabilir. Bilhassa dar ve sabit gelirlileri olumsuz etkileyen enflasyonla elbette gayret edilmesi gerekiyor. Lakin bu çabayı iç talebi daraltmadan yapmanın yollarını bulmamız gerekiyor” sözlerini kullandı.
AVM verimlilik endeksi enflasyonun üzerinde arttı
AVM Metrekare Verimlilik Endeksi, temmuz ayında yıllık yüzde 93,4 arttı. Alışveriş Merkezleri ve Yatırımcıları Derneği (AYD) ile Akademetre Research tarafından ortaklaşa oluşturulan AVM Endeksi’nin Temmuz ayı sonuçları açıklandı.
Yayınlanan datalara nazaran ciro endeksi, Temmuz 2023 periyodunda, bir evvelki yılın birebir ayı ile karşılaştırıldığında ve enflasyondan arındırılmamış olarak incelendiğinde yüzde 93,4 oranında artarak 2044 puana yükseldi. Temmuz 2023 için açıklanan yıllık enflasyon oranının yüzde 47,83 olduğu düşünüldüğünde, metrekare verimlilik endeksindeki artışın enflasyonun üzerinde olduğu görüldü.
Temmuz 2023 devrinde metrekare verimlilik endeksi, Haziran 2023 periyodu ile karşılaştırıldığında ve enflasyondan arındırılmadan incelendiğinde yüzde 2,8 oranında artış göstererek 2044 puana yükseldi. AVM’lerde kiralanabilir metrekare alanı başına düşen ciro Temmuz ayında Türkiye genelinde 7.794 TL iken İstanbul’da 9.737 TL, Anadolu’da 6.498 TL olarak gerçekleşti. Endeks, kategoriler bazında geçtiğimiz yılın Temmuz ayı ile karşılaştırıldığında en fazla artış yüzde 134,2 ile teknoloji kategorisinde görüldü. Yiyecekiçecek kategorisinde yüzde 94,1, hipermarket kategorisinde yüzde 82,1, giysi kategorisinde yüzde 77,7 ve ayakkabı kategorisinde yüzde 74,6’lik bir artış yaşandığı görüldü.
Kategori bazında ciro endeksi bir evvelki ay olan Haziran 2023 devri ile karşılaştırıldığında teknoloji kategorisinde yüzde 45,8, hipermarket kategorisinde yüzde 8,9, yiyecek içecek kategorisinde yüzde 6,2’lik bir artış yaşandı. Temmuz 2023 bilgileri bir evvelki yılın tıpkı ayı ile karşılaştırıldığında ziyaret sayısı endeksinin yüzde 9,2’lik bir artış ile 95 puana yükseldiği görülmektedir.
