Türkiye’de CRIF kümesi bünyesinde yer alan, tahlil ve hizmetleri CRIF tarafından Türkiye pazarına sunulan Dun & Bradstreet’in 2020- 2022 yılları iflas bilgilerini içeren “Küresel İflas Raporu” açıklandı
. Dun & Bradstreet Worldwide Network (WWN) üyeleri tarafından derlenen 48 ülkenin iflas bilgilerini içeren rapor, enflasyonda yaşanan artışa rağmen ülkelerin 2022’de para siyasetlerinde sıkılaştırmaya gitmesi ve Rusya-Ukrayna Savaşı’nın yarattığı şokun global ekonomik büyümeyi olumsuz etkilediğini ve iflasların artmasına neden olduğunu ortaya koydu. Rapora nazaran, 2022’de bir evvelki yıla kıyasla global manada şirket iflaslarında artış yaşandı. İncelenen ülkelerin yüzde 60’ında şirket iflaslarında artış yaşandığı belirtildi.
Endonezya birinci sırada
COVID-19 sürecinde ülkelerin izledikleri mali ve nakdî destekleme siyasetleriyle işletmelerin ayakta kalmalarını sağladıklarının vurgulandığı raporda, “COVID-19 devrinde hükümetler ve merkez bankaları sağladıkları takviye paketleri, şirket iflaslarının beklentilerin bilakis yapay olarak düşük kalmasını sağladı. İzlenen gevşek maliye ve para siyasetleriyle sağlanan takviyeler ve düşük maliyetli likiditeye erişim, işletmelerin bu süreçte ayakta kalmalarını sağladı. COVID-19’un sona ermesinin akabinde kelam konusu dayanakların ortadan kalkmasıyla tablo değişmeye başladı.
Desteklerin ortadan kalkmasının akabinde global enflasyon karşısında devreye giren sıkı para siyasetleri ve Rusya-Ukrayna savaşı münasebetiyle güç, emtia ve besin üzere hammadde fiyatlarında yaşanan şokların da tesiriyle Dun & Bradstreet tarafından izlenen 48 ülkenin, 5’te 3’ünde (yüzde 60) 2022’de şirket iflaslarında artış yaşandığı görüldü. Yani iflas bilgi raporlamasının yapıldığı 48 ülkeden 29’unda 2022 yılında şirket iflaslarında bir evvelki yıla nazaran artış yaşandı” denildi. Raporda 13 ülkede ise son 10 yılın en yüksek iflas müracaatlarının gerçekleştiğine dikkat çekildi.
Rapora nazaran, 2022’de Avrupa’da şirket iflaslarında, 2015 yılından bu yana en yüksek düzeye ulaşıldı. Avusturya, Fransa, İngiltere’de şirket iflaslarının 2022 yılında, bir evvelki yıla nazaran yüzde 50 arttığına dikkat çekilen Rapor’da, Belçika, Polonya, Ukrayna ve Avusturalya’da ise tıpkı devirde iflaslardaki artışın yüzde 30’ları aştığı belirtildi. 2022 yılında izlenen 48 ülke ortasında şirket iflaslarında en fazla artışın Endonezya’da gerçekleştiğini ortaya koyan Rapor’a nazaran, Endonezya’da 2022’de bir evvelki yıla nazaran şirket iflaslarında yüzde 104 artış yaşandı.
2022 yılında bir evvelki yıla nazaran şirket iflaslarının İsviçre’de yüzde 27, Çin’de yüzde 23, İspanya’da 21, Vietnam’da yüzde 17, Kanada’da yüzde 13 ve Yunanistan’da yüzde 11 ile yüzde 10.8 olan global ortalamanın üzerine çıktığına dikkat çekildi.
Türkiye’de azaldı
Dun & Bradstreet COO’su Julian Prower, Global İflas Raporu’na yazdığı önsözde, 2023’te global ekonomik büyümenin asimetrik olacağını öngördüğünü belirtiyor.
Prower, bu periyotta şirketlere, ekonomik döngüsünü aktif bir biçimde devam ettirebilmek için; tedarikçileri, satıcıları ve müşterileri dahil kurumsal yapılarını bütünüyle güçlendirmeleri ve daha proaktif bir yaklaşım sergilemeleri gerektiği teklifinde bulunuyor. Prower, ekonomilerde dalgalanmaların yaşanacağı bu devirde, kredi risklerini azaltmak için kredi idaresinin temel prensiplerine dönmenin şirketlere ziyadesiyle dayanak sağlayacağının altını çiziyor. Prower, “2022’de fon ölçüsündeki global düşüşün; teknoloji, finans ve tüketim üzere kesimlerdeki şirketlere yönelik fonlamada kasvetlere yol açabilir.
Bu durum bu yılın başlarında yaşanan büyük bankaların çöküşleriyle şartları daha da zorlaştırabilir ve iflaslarda artışa neden olabilir” diye konuştu. Öte yandan CRIF Türkiye’nin, Ticaret Sicil kaydı dataları üzerinden yaptığı ayrıntılı tahliller, Türkiye’de 2022’de şirket iflaslarının bir evvelki yıla nazaran yüzde 20 civarında azaldığını ortaya koydu. 2021’de Türkiye’de 584 şirket iflas ederken, 2022 yılında iflas eden şirket sayısı 467 oldu.
Zincirleme nedenler “iflasları artıracak”
Dun & Bradstreet Başekonomisti Dr. Arun Sing, Global İflas Raporu için yaptığı değerlendirmede, global enflasyon düzeyleri nedeniyle faizlerin yüksek seyrini sürdüreceğine dikkat çekti. Zincirleme nedenlerin altını çizen Sing şöyle devam etti; “Yüksek faiz oranları, piyasalardaki düşük likide ile birlikte daha yüksek borçlanma maliyetleri ve nakit akışı idaresinde zorluklar doğurabilir. Ayrıyeten jeopolitik riskler nedeniyle güç fiyatlarının artması Avrupa’da mali baskıya neden olacaktır. Tüm bu faktörler, ülkelere ve kesimler nazaran farklılık gösterse de 2023 yılında iflaslarda artışa neden olacaktır.”
