Dünya Sıhhat Örgütü (DSÖ), 30’lu yaşlarda sigarayı bırakanların hayat müddetinin, sigara içmeye devam edenlerle kıyaslandığında yaklaşık 10 yıl arttığını, bu bireylerin yaklaşık 2-12 hafta içinde deveranının düzeldiğini bildirdi.
DSÖ’den derlediği datalara nazaran, tütün eseri kullanımı, her yıl milyonlarca insanın sıhhatini ve ömrünü kaybetmesine sebep olan önlenebilir risk faktörlerinin başında geliyor.
Dünyada genelinde 1,3 milyar tütün eseri kullanıcısının yüzde 80’inden fazlası düşük ve orta gelirli ülkelerde yaşıyor. Tütün eseri kullananların yaklaşık yarısı, tütün kullanımıyla bağlı hastalıklar nedeniyle beklenen ömür müddetinden daha erken devirde hayatını kaybediyor.
Her yıl tütün eseri kullanımına bağlı ömrünü kaybeden 8 milyondan fazla kişinin yaklaşık 1,3 milyonunu, kullanmadığı halde tütünün dumanına maruz kalanlar oluşturuyor.
Ekonomik kayıp yıllık 1,4 trilyon dolar
Tütün dumanından yaklaşık 700 milyon çocuk etkileniyor. Her yıl 65 bin çocuk, pasif etkilenimin yol açtığı teneffüs yolu enfeksiyonları nedeniyle 5 yaşından evvel hayatını yitiriyor.
Tütün sanayisi, sigara, pipo, puro üzere tütün eserlerinin yanı sıra elektronik sigara, nargile, meyve aromaları, mentol topları üzere eserlerle çeşitlilik sağlayarak tütün bağımlılığının sürdürülmesini sağlamaya çalışıyor. DSÖ, bu eserlerin tamamının sıhhati tehdit ettiğine dikkati çekiyor.
Tütün eserleri sıhhatin yanı sıra iktisada de ziyan veriyor. DSÖ, tütün eseri kullanımına bağlı ekonomik kaybın yıllık 1,4 trilyon dolar olduğunu öngörüyor.
Çevreye de ziyan veren sigara izmaritleri, dünyada en yaygın atılan atıkları oluşturuyor. İzmaritlerdeki kimyasallar ve elektronik sigara atıkları, su ve toprağa sızarak tabiata ziyan veriyor.
Tütün sanayisi, sigara üretimi için yıllık yaklaşık 600 milyon ağaç kesilmesinden sorumlu tutuluyor.
Bu bağımlılıktan kurtulmak sıhhat, toplumsal, ekonomik ve çevresel pek çok çıkar elde edilmesine imkan sağlıyor.
Yaklaşık 2-12 hafta içinde sirkülasyon düzeliyor
DSÖ, 30’lu yaşlarda sigarayı bırakanların hayat müddetinin, sigara içmeye devam edenlere nazaran yaklaşık 10 yıl arttığına dikkati çekiyor.
İlk sigara bırakma gününden itibaren yüksek kalp atış suratı, kan basıncı, karbonmonoksit düzeyi olağana dönüyor ve vakitle bağışıklık sistemi güçleniyor. Yaklaşık 2-12 hafta içinde sirkülasyon düzeliyor, akciğer kapasitesi artıyor.
Sağlık Bakanlığınca tütün eseri kullananlara, bu bağımlılıktan kurtulmaları için ALO 171 Sigara Bırakma İstişare Çizgisi ve sigara bırakma poliklinikleri aracılığıyla takviye veriliyor.
ALO 171 Sigara Bırakma Müşavere Sınırı, 7 gün 24 saat kesintisiz ve canlı dayanak sağlıyor. Müşavere Çizgisini arayan bireyler, motivasyonel görüşmelerle bırakma teşebbüsünde bulunmaları için teşvik ediliyor.
Nikotin bağımlılık seviyesini belirlemek emeliyle nikotin bağımlılık testi uygulanan şahıslara, bağımlılık seviyesine nazaran sigara bırakma planı hazırlanıyor, sigara bırakma sürecinde rehberlik ediliyor ve nikotin mahrumluk belirtileriyle baş etmeye yönelik davranış değişiklikleri hakkında danışmanlık veriliyor.
Nikotin bağımlılık seviyesi daha yüksek olanlar, sigara bırakma hizmeti sunan sıhhat üniteleri hakkında bilgilendiriliyor ve sigara bırakma polikliniklerine yönlendiriliyor. Bu şahısların randevusu Müracaat Çizgisi tarafından alınıyor.
Sigara bırakma planı yapılanların onay vermeleri halinde Müşavere Sınırı tarafından yapılan geri dönüş aramalarıyla, bu şahıslar bir yıl boyunca takip ediliyor.
