Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı tarafından 60 özel ihtisas komitesi ve 27 çalışma kümesinin iştirakiyle ekim ayı ortasında Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne sunulan 12. Kalkınma Planı, 1 Kasım’da Resmî Gazete’nin tekrarlanmış sayısında yayımlanarak yürürlüğe girdi. 2024-2028 periyodu için hazırlanan 12. Kalkınma Planı’na ait değerlendirmelerden biri de, Estonya, Tunus ve Türkiye’deki ofisleriyle sıhhat bölümüne pazara erişim, sıhhat iktisadı, gerçek hayat data tahlili üzere hususlarda danışmanlık ve araştırma hizmetleri sunan ECONiX’ten geldi. ECONiX Araştırma, “Sağlık Perspektifinden On İkinci Kalkınma Planı” isimli çalışmasını yayımladı.
Sağlık odaklı planlar, farklı açılardan değerlendirildi
ECONiX’in çalışmasında; planda yer alan hami sıhhat hizmetlerinin güçlendirilip kapasitesinin artırılması, afet ve acil durumlara hazırlık ve müdahale kapasitesinin desteklenmesinin yanı sıra, sıhhatte insan kaynağının güzelleştirilmesine ve bölgeler ortası dağılımda istikrar sağlanmasına ait hususlar değerlendirildi. ECONiX Araştırma uzmanlarından Eczacı Aslı Dalkıran, “İlaç ve tıbbi aygıtlara erişimin kolaylaştırılmasından bağımlılıklarla uğraşa, sıhhat sisteminin mali sürdürülebilirliğinden sıhhat verisi üretimine, pek çok noktaya temas eden 12. Kalkınma Planı, dikkatli bir planlama, kaynak tahsisi ve tesirli yürütmeyle hayata geçirilebilecek kapsamlı bir yaklaşım sunuyor. ECONiX Araştırma olarak her başlığı itinayla inceledik, riskleri ve fırsatları listeledik” açıklamasını yaptı.
Toplumsal iştirak ve paydaş işbirliğine muhtaçlık duyuluyor
Sağlığı teşvik edici kampanyaların tesirli olması için uzun vadeli planların geliştirilmesi ve bireylere sağlıklı ömür usullerini benimsemeleri konusunda eğitim verilmesi gerektiğinin altını çizen ECONiX Araştırma İdare Grubu Üyesi Dr. Birol Tibet, “Tam da bu sebeple, planın sıhhatle ilgili maksatlarında başarılı olabilmek için, toplumsal iştirake ve işbirliğine gereksinim duyuluyor. Bilhassa birinci basamak sıhhat tesislerinin güçlendirilmesi için aile sıhhati merkezlerinin ve aile tabiplerinin desteklenmesi değer arz ediyor. Çünkü bu kurumlar, sağlıklı hayat üslubunu topluma birinci elden aktarabilecek, sıhhat eğitimini ve farkındalığını kazandırabilecek kurumlar. Öte yandan, bağımlılıkla gayret üzere gündemden düşmeyen konularda, tedavi ve rehabilitasyon hizmetlerinin geliştirilmesi, sıhhat çalışanının eğitimi de değer arz ediyor. Bu üzere amaçlara sırf otoritelerin teşviğiyle değil, tüm paydaşların ve kamuoyunun paydaşlığıyla ulaşabiliriz” dedi.
Uzun vadeli taahhütler ve istikrarlı kaynak dağıtımı vurgusu
12. Kalkınma Planı’nda, sıhhatteki rakamsal maksatlara de yer verildi. Buna nazaran on bin kişi başına düşen hastane yatağı sayısının 30,7’lik bedelinden 2028’e kadar 36’ya, yüz bin kişi başına düşen tabip sayısının ise 228’lik kıymetinden 2028’e kadar %38’lik artışla 315’e çıkarılacağı belirtildi.
Yayımlanan rakamsal maksatların sıhhat pazarının gelişimine ve maliyet projeksiyonlarına da ışık tuttuğuna dikkat çeken ECONiX Araştırma İdare Takımı Üyesi Dr. Güvenç Koçkaya ise şu değerlendirmeyi paylaştı: “Nadir hastalıklara, özel ihtiyaçlara, nitelikli insan kaynağına ve sıhhat altyapısına ait amaçlar, ek maliyetler oluşturabilme ve yeni kaynaklar gerektirebilme potansiyeli taşıyor. Bu sebeple 12. Kalkınma Planı’nda ortaya koyulan maksatların gerçekleştirilmesi için kamu ve özel dal işbirliği, uzun vadeli taahhütler ve istikrarlı kaynak dağıtımı ehemmiyet arz ediyor. ECONiX Araştırma olarak imza attığımız bu çalışmayla, hem kamu otoritelerine, hem özel bölüm paydaşlarına hem de topluma, Türkiye’nin gelecek dört yılında sıhhat konusunda kat edebileceği yola dair detaylı bir bakış açısı sunmayı hedefledik.”
